Shortbus

Genre: drama | Duur: 1u41 | 2006 | Release: 8 November 2006 | Land: VS | Regie: John Cameron Mitchell | Cast: Sook-Yin Lee, Paul Dawson, PJ DeBoy, Lindsay Beamish

Deze libertijnse ode aan de New Yorkers werd op het festival van Cannes als een hete aardappel beschouwd. De flamboyante filmmaker John Cameron Mitchell (Hedwig and the Angry Inch) keek voor de tragikomedie Shortbus immers niet op een seksscène meer of minder. Niet-geacteerde seks dan nog wel, alles onverholen en met veel enthousiasme in beeld gebracht. In de eerste tien minuten van Shortbus zien we maar liefst vier expliciet in beeld gebrachte orgasmes. Toch weet dit vrolijke, dappere filmpje meer te zijn dan een semi-pornografisch spektakel.  

Meteen leren we de hoofdpersonages kennen. Het homokoppel Jamie en James heeft het wat moeilijk. Ze bezoeken de therapeute Sophia, die hen bekent dat ze nog nooit klaargekomen is. Meteen wordt ze op sleeptouw genomen naar een unieke club. Shortbus is een seksparadijs (genoemd naar de "korte bussen" die kinderen met speciale noden oppikt), maar ook een toevluchtsoord voor liberalen. Die kunnen niet alleen hun lusten botvieren op elkaar, maar ook genieten van muziek, politieke toespraken, films en performances. Het is er altijd feest en gastheer Justin Bond - een excentrieker filmpersonage komt u niet meer tegen en deze speelt dan nog gewoon zichzelf! - vindt dat in zijn huis alles mag en kan.

Dat is ook het credo van de regisseur. In Shortbus vervaagt de grens volledig tussen acteren en porno en de film kende dan ook een bijzondere auditie. Sollicitanten mochten b.v. hun voorkeur uitspreken tegenover andere acteurs, waaruit dan een soort sociogram opgesteld werd van wie het met wie wou doen. Daaruit vloeide dan een stevig gestructureerd scenario voort dat voor een groot deel geïmproviseerd werd. Deze onorthodoxe manier van werken levert enerzijds enkele bijzonder opwindende en hilarische scènes op (een man zingt het volkslied in de aars van een ander!), maar is anderzijds ook veel meer dan groteske orgiën en banale zaadlozingen. Mitchell brengt een eerbetoon aan zijn stadsgenoten, die na 9/11 niet goed meer weten hoe zichzelf te zijn. Iedereen lijkt er op een einde te wachten en moet zijn behoeftes en verlangens voortdurend bijstellen. Of zoals één van de protagonisten (een stokoude ex-burgemeester van New York) het uitdrukt: '9/11 is het enige echte dat ze ooit meemaakten'.

Klinkt deprimerend en marginaal, maar dit is in essentie een zeer dromerige en optimistische ode aan de vrijheid. Mitchell leidt ons (via tussenshots van een oogstrelende, betoverende maquette van New York) door een kleurrijke groep van polyseksuelen en bohémiens, maar gaat niet voor het freakeffect. Zijn personages worden met veel liefde getoond en hoewel ze niet altijd even herkenbaar zijn, kan u zich ongetwijfeld vinden in hun emoties. Het zuchten in het donker, de littekens van het leven, de onontkoombaarheid des dingen: het geeft Shortbus ook een ziel, waarin de gratuite seks haast metaforische vormen aanneemt en aldus mooi opgaat in het geheel.

Shortbus is enkel een decadente film voor wie zelf ooglappen opheeft of frustraties met zich meedraagt. Uiteindelijk is dit immers een mooi uitgewerkt, hoopgevend relaas over leven, lust en lichaam. Naïef aan de ene kant - er valt niet één kwaadaardig personage te ontdekken en de liedjes zijn wel erg aanstekelijk -, scherp en vastberaden aan de andere kant. Zo komt Jennifer Aniston zelfs even aan bod, een verwijzing van Mitchell naar de nepversie van New York die in Friends wordt opgevoerd. Deze uitdagende stadskomedie toont ons een andere, geloofwaardigere kant van de bruisende stad en weet zo een verfrissing in het filmlandschap te zijn.