Met Roger naar de cinema

De donkere cinemazaal in met ons aller deugniet Roger Vangheluwe? U bedankt er wijselijk voor wellicht. Op een verfilming van zijn levensverhaal zit ook al geen mens te wachten, al is het satirisch potentieel van zo'n grotesk figuur onuitputbaar en zou zelfs één van onze redacteurs er in figureren! Maar de cinema heeft doorheen de tijd best al inspiratie gehaald uit de onfrisse praktijken van persverse geestelijken en andere grijpgrage lieden. De schandalen, de trauma's, de methodes, de roddels, de controverse: 20 films over kindermisbruik op een rijtje. 

ELEVE LIBRE

Onze landgenoot Joachim Lafosse bood ons een ontnuchterende, soms misselijkmakende blik op de subtiele manipulaties van een bijzonder geslepen mentor om zijn student aan zijn roede te rijgen. De kijker ziet met afgrijzen hoe de strop steeds strakker om de nek van de argeloze tiener komt te zitten, maar stelt ook de grenzen van misbruik in vraag. Een film die blijft hangen (recensie)

LITTLE CHILDREN

Een nevenplot in deze anti-romance van regisseur Todd Field, draait om de aanwezigheid van een vrijgelaten pedofiel in een rustige woonwijk. Is de hysterie van de buurtbewoners terecht en in hoeverre mogen we meeleven met de tragische figuur? Heeft hij recht op een verfrissende duik in het lokale zwembad op een snikhete dag? En dan hebben we het nog niet over de intrieste positie van zijn moeder, bij wie hij inwoont: je kind blijft je kind. Jackie Earl Haley maakte vanuit de vergetelheid een comeback van jewelste met een gelaagde vertolking die hem een Oscarnominatie opleverde. (recensie)

MYSTERIOUS SKIN

Na een reeks komische, absurde, sexy, verfrissende tienerfilms koos cineast Greg Araki voor de verfilming van de roman Mysterious Skin, waarin de getroubleerde tiener Brian door zijn vriendschap met de cocky Neil tot de schokkende vaststelling komt dat zijn baseballcoach hem toch iets té graag zag. Een verrassend ingetogen en aangrijpende film die ook toont hoe verschillend slachtoffers de feiten verwerken, door Araki liefdevol en met veel visueel vernuft in beeld gezet. En dan duurde het nog minstens 5 jaar eer Hollywood Joseph Gordon-Levitt ontdekte! (recensie)

LOLITA

De wereldberoemde roman van Nabokov is de controverse die bij het verschijnen in de jaren '50 ontstond intussen ontgroeid, maar geldt nog steeds als een heldere inkijk in de psyche van een door lust gedreven man die volkomen in de ban raakt van zijn 12-jarige stiefdochter. Kubricks verfilming werd een klassieker, eveneens fel gecontesteerd bij de release, hoewel de prent ons niet meer dan wat seksuele symboliek toont. Door de waanbeelden van de dader (een grootse James Mason) een plaats te geven, slaagt Lolita er trouwens in de perversiteit te overstijgen. (recensie)

THE WOODSMAN

Nicole Kassell zet haar camera aan de andere kant: wat met een pedofiel die de draad van het leven weer tracht op te nemen? Verdient zo iemand nog kansen? Het is moeilijk de mens achter de dader te vinden, maar The Woodsman schetst een genuanceerd portret dat nergens defensief overkomt, maar wel inzicht biedt in pedofilie als geestelijk deficit. Kevin Bacon zet één van de allerbeste vertolkingen van zijn leven neer in deze tragische prent. (recensie) 

HAPPINESS

Deze gitzwarte familiefilm van Todd Solondz voert - naast andere zielige figuren - een gezellige huisvader op die de vriendjes van zijn zoon maar al te graag te logeren vraagt. Wat verdovende middelen in een onschuldige drankje en klaar komt Kees. Solondz verpakt de tragiek met zwarte humor, zonder enige sympathie voor de dader of de feiten minder schokkend voor te stellen. De bekentenis van de vader aan zijn zoon - met de weigering om hem ook te misbruiken - bekijk je met een zekere afschuw, al gaat het voor het jongetje enkel om een afwijzing van vaderliefde. Comfortabele cinema is dit geenszins. (recensie)

Bekijk het beklemmende gesprek hier.

DEATH IN VENICE

Noch in de roman van Thomas Mann, noch in de film van Visconti, is enige sprake van kindermisbruik. Het verhaal van een oudere man die gefascineerd raakt door de jeugdige schoonheid van een tienerjongen, toont ons hoe hard de confrontatie kan zijn met het ouder worden. Het verlangen van de protagonist naar de frisse knaap, is eerder pijnlijk omwille van de onschuld en onbevangenheid die de jongen bezit, dan een seksueel smachten naar. Visconti's aanpak, waarbij de tiener niet als een lustobject maar als een esthetisch symbool opgevoerd werd, droeg er toe bij dat de film weinig kritiek kreeg en al snel als een meesterwerk beschouwd werd.

HARD CANDY

Hoe vaak moeten we tienermeisjes nog vertellen dat ze niét moeten ingaan op de uitnodigingen van onbekende, oudere mannen die zich via het internet opdringen? In Hard Candy lijkt Hayley - een uitstekende Ellen Page - echter te weten wat ze doet. Ze draait al snel de rollen om en besluit de kinderlokker zijn verdiende loon te geven. Maar is hij wel een pedofiel? Of is zij gewoon gestoord? Het levert een beklemmende en stijlvolle film op.

THE BOYS OF ST.VINCENT

Deze bekroonde Canadese televisieproductie brengt het waargebeurde verhaal over massaal kindermisbruik in een katholiek jongensinternaat in de jaren '70. De slachtoffers vonden later de moed om dit aan te klagen. De makers kozen voor een realistische, bij momenten benauwend authentieke weergave van de feiten, waardoor dit een een behoorlijk harde en tragische productie is geworden. 

FESTEN

Ondanks de occasionele zatte tante, verlopen onze familiefeestjes verlopen doorgaans een stuk minder spectaculair dan in dit Deense drama. Thomas Vinterberg laat één en ander flink uit de hand lopen in deze waarlijk onvergetelijke film, waarin een pater familias jaren na de feiten alsnog de rekening gepresenteerd krijgt voor zekere onfrisse praktijken. Dit en plein public, tijdens een speech voor een volle zaal. 

MYSTIC RIVER

Clint Eastwood's schitterende verfilming van Dennis Lehane tragische roman, ontwikkelt zich vanuit een bijzonder onprettige gebeurtenis uit de jeugd van de protagonisten. Hun hele verdere leven zal bepaald worden doordat één van hen in handen viel van een kinderverkrachter. Tim Robbins speelt zijn onverwerkt trauma met verve en won - net als Sean Penn - een Oscar voor deze film. (recensie)

CAPTURING THE FRIEDMANS

Deze intrigerende documentaire laat ons kennis maken met een alledaags Amerikaans gezin waarvan de vader en oudste zoon beschuldigd worden van pedofilie. De zaak wordt in deze fascinerende film langs zoveel kanten bekijken, dat maar niet op te maken valt of deze mannen echt schuldig zijn of niet. Als kijker wordt je meegenomen op een confronterende trip doorheen een raadselachtig web van roddels, veronderstellingen, getuigenissen en vragen tot je verdwaalt in één grote grijze zone tussen leugen en waarheid. (recensie)

BLUE BELGIUM: THE DUTROUX CONNECTION

Onze eigenste Ed Wood - Vlaanderens slechtste regisseur Rob Van Eyck - keek terug op de Dutrouxzaak en andere Belgische schandalen en pakte zo uit met wat misschien een controversiële film had geweest als ook maar iemand hem serieus had genomen. De minderjarige slachtoffers werden in de filmversie vervangen door volwassenen, maar niettemin speelt één van België's beruchtste kinderlokkers een voorname rol in dit lachwekkende spektakel.

DOUBT

Deed-ie of deed-ie het niet? Een helleveeg van een non is vastbesloten een sympathieke priester aan te klagen voor het misbruik van de enige zwarte leerling van de school. De twijfel uit de titel slaat al snel over op de kijker: het intelligente scenario neemt enkele subtiele bochten en kruidt het drama met zoveel nuance, dat je als kijker al snel geconfronteerd wordt met je eigen, vaak misplaatste, veronderstellingen. De briljante vertolkingen van Meryl Streep en Philip Seymour Hoffman vallen daarbij niet te onderschatten. (recensie)

ROMAN POLANSKI: WANTED AND DESIRED

De gelauwerde regisseur van The Ghost Writer en The Pianist moet het zich niet riskeren nog een voet op Amerikaanse bodem te zetten, sinds hij in de jaren '70 de koffer indook met een 13-jarig meisje. Deze alles onthullende HBO-documentaire zet de feiten op een rijtje om ons er aan te herinneren dat de man die als cineast nog steeds in grote doen is, wél een veroordeelde seksdelinquent is.

A SERBIAN FILM

Lang voor de Belgische dvd-release ging de reputatie deze Servische film vooraf. Deze uitermate gore en bloederige horrorthriller, die in Groot-Brittannië alvast flink gecensureerd moest worden vanwege de necrofiele en pedofiele handelingen in de plot, is extremer dan zomaar wat sensationele prut in het kielzog van Saw en andere slasherhorror, maar is anderzijds ook geen artistiek verantwoorde shocker. Hoe dan ook, zelfs de geharde kijker zal moeite hebben deze prent te verteren, waarin o.a. een pasgeboren baby verkracht wordt en een gedrogeerde man zijn eigen zoontje tot bloedens toe sodomiseert. 

PRECIOUS

Of dit nu een overschatte weekendfilm is of een waarlijk aangrijpend, realistisch relaas van kinderverwaarlozing, moet u misschien zelf uitmaken. Mo'Nique kreeg alleszins een Oscar voor haar vertolking als beestachtige moeder, die haar dochter zowel als huissloof als als bedgenoot inschakelde, met elke daad de waardigheid van haar eigen vlees en bloed vertrappelend. (recensie)

THE WAR ZONE

Acteur Tim Roth nam in 1999 zelf de megafoon in handen voor zijn eerste  - en tot op heden enige - film, waarin de seksuele relatie tussen een vader en zijn dochter centraal staat. Een bijzonder harde, beklijvende, maar te weinig geziene film die het aandurft incest als thematiek te hanteren. Met dappere vertolkingen van Ray Winstone, Lara Belmont en Tilda Swinton en Colin Farrell in een van zijn eerste rollen. (korte recensie) 

SLEEPERS

De derde film in deze lijst met Kevin Bacon. Dit keer haalt hij de sadist in zich boven om als kwaadaardige cipier in een jeugdinstelling zijn lusten te kunnen botvieren op de jonge protagonisten. Later zal hij de rekening gepresenteerd krijgen. De sterrencast, waaronder Brad Pitt, Dustin Hoffman en Robert De Niro konden niet verhinderen dat dit drama lang niet zo indrukwekkend was als gehoopt, maar regisseur Barry Levinson bezorgt ons toch een degelijke film.

LA MALA EDUCACION

We sluiten af met een goeie ouwe katholieke priester met een honger naar tienerjongens. Pedro Almodóvar hanteert dit gegeven om er een gelaagde en kleurrijke suspensethriller van te maken met Gael Garcia Bernal in een gewaagde rol. De Spaanse grootmeester schuwt de homo-erotische beelden niet, maar aarzelt niettemin om de verwrongen moraal van de langgerokte afgevaardigden van de katholieke kerk bloot te leggen. (recensie)

 

Sven De Schutter