Sous le Sable
Genre: Drama
| Duur: 1u36 | Release: 7 Februari 2001 | Land: | Regie: François Ozon | Cast: Charlotte Rampling, Bruno Cremer, Jacques Nolot
François Ozon is één van de meest opvallende Franse filmmakers van de laatste jaren. In 1998 trok ie de aandacht met het ironische en gedurfde Sitcom. Daarin worden zeden en moraal van een klassiek-burgerlijk gezin op zijn kop gezet als papa een rat meebrengt als huisdier. Het diertje ontketent een storm in de geesten van de gezinsleden, wat hilarische momenten meebrengt. Rassenverschillen, SM, 'partouses', Ozon ging geen heilig huisje uit de weg.
Dat deed ie ook niet in 1999 met Les Amants Criminels, waarin Jérémie Regnier uit La Promesse en Natascha Regnier uit La vie revée des Anges zijn eigen versie van de koelbloedige killers-on-the-roadmovie neerzetten. Datzelfde jaar leverde Ozon nog Gouttes d'eau sur pierres brûlantes, een verfilming van het toneelstuk van Rainer Werner Fassbinder dat naar de geest van de Duitser rond (bisexuele) lust en eigendunk draait. Kijk vooral uit naar de dansjes in tirolerhose. Stevige onderwerpen gaat de Franse regisseur niet uit de weg, zoals ook uit Sous le sable blijkt.
Als je deze film uit 2000 nog in de zalen wil bekijken, moet je wel afzakken naar Brussel. Onder de paar wijkbioscoopjes die de Belgische hoofdstad nog rijk is, mag de Styx (Gewijde Boomstraat in Elsene, tussen de Naamse en de Louisa-poort) zich de kleinste bioscoop van Europa noemen. Ze telt twee zalen (95 en 75 plaatsen) en toont nog middernachtfilms. In voorbije jaren stond er constant SF en horror op de rol, nu tonen ze er het betere werk, soms iets later dan de anderen. Op het programma van deze week prijken bijvoorbeeld Sous le sable, Ali Zaoua, Blade Runner, The Matrix, Le secret, Guantanamera en Lola Rennt.
Wat een verademing in vergelijking met de mega-multiplexen van deze tijden ! Samenhokken in een zaaltje met een man of tien die nog echt naar een film komen kíjken, een colaatje voor dertig frank, :aanrader.
Sous le sable zelf is ook een aanrader. Ozon kiest weer een totaal niet voor de hand liggend thema, het rouwproces. En hij kiest er een goeie actrice voor, Charlotte Rampling. De mondhoeken die van nature naar de bodem gekeerd staan hebben grote regisseurs als Visconti (The Damned) en Woody Allen (Stardust Memories) bekoord en ook Ozon weet ze hier treffend te gebruiken. Rampling heeft in haar carrière vaak rollen gekozen van vrouwen die alle controle verliezen -Max, my love, waarin ze de liefde bedrijft met een aap is daar misschien het mooiste voorbeeld van-, hier doet ze dat opnieuw met grote klasse.
Marie en Jean zijn een koppel dat van elkaar houdt en al jaren op vakantie gaat naar de Landes. Als Marie het zonnen beu is en opkijkt van haar badhanddoek, ziet ze dat Jean weg is. Als een zoektocht van de kustwacht niks oplevert weigert ze te geloven dat hij voorgoed uit haar leven is verdwenen. Ozon registreert zeer realistisch Maries ontreddering, die haar niet in staat stelt om zich over te geven aan een nieuwe vriend. Prachtig hoe Ozon de vaak wrange emoties vlak en zonder drastische breuken op pellicule krijgt. Marie die terugdenkt aan vroeger, Marie die zich inbeeldt dat Jean toch nog aanwezig is, het wordt allemaal zonder franje geïntegreerd in een doorlopende stroom van ontkenning.
Die voortvloeiende mentale staat, gevat in klare, 'realistische' beelden en uitlopend op een open einde, is een prachtige manier het rouwproces te vatten. Marie strompelt verder door het leven door zich vast te houden aan een droom, en komt daar niet van los. Er gebeurt dus weinig, wat de prestatie van Rampling enkel indrukwekkender maakt.
Binnenkort levert Ozon een volgend werkstuk af, '8 femmes' met onder andere Emanuelle Béart, Cathérine Deneuve en Virginie Ledoyen (uit The Beach). Als de man hier wéér verrassend uit de hoek komt, mogen we een plaatsje in de klassiekerreeks beginnen overwegen. Viva le cinema européen!