Nirvana

De jonge Russische cineast Igor Voloshin levert met zijn eerste langspeelfilm een even hol als overdadige dramatische thriller af die de uitzichtloosheid van de Russische jeugd in de verf zet. Dat doet hij echter geenszins op de deprimerende, authentiek aandoende manier van zijn collega Guermanika in Everybody Diesm But Me. Voloshin gaat voor minder essentie en meer show en het resultaat is er naar: Nirvana heeft veel om het lijf, maar weinig inhoud.

De jonge verpleegster Alisa komt aan in het groezelige Sint-Petersburg. Ze betrekt er een flat waar ook het marginale koppel Vel en Valera woont. Na een hevig conflict, sluiten de twee vrouwen vriendschap. De kennismaking met het druggebruikende koppel opent voor Alisa echter ook een deur naar een criminele onderwereld waarin meedogenloze gangsters de dienst uitmaken.

De filmmaker beklemtoont de marginaliteit en uitzichtloosheid van zijn personages door ruwe beelden te schieten en zijn camera continu in beweging te houden. Toch opteert hij niet voor de grimmige sfeerschepping die je eerlijk gezegd wel van een Russische film zou verwachten. De personages zien er namelijk de hele film door uitermate extravagant, zelfs grotesk uit. Fantastische kapsels, fantasierijke make-up, de meest opzichtige outfits en een overdaad aan accesoires en juwelen zorgen ervoor dat Nirvana door een kleurrijk zootje ongeregeld wordt bevolkt. De filosofie daarachter is dat de huidige generatie adolescenten in Rusland zo leeg, eenzaam en kwetsbaar zijn dat ze zichzelf verbergen achter een imago. Toch mag je er gerust van uitgaan dat Voloshin eigenlijk gewoon voor het effect ging. Vrouwen in baljurken op motors, een zwartgeblakerd autowrak in een gestileerde witte woonkamer, ... het zijn effectieve beelden die de film cool maar daarom niet diepgravend maken. De regisseur hanteert een barokke esthetiek die aan blitse reclamespots doet denken en de beelden met een krachtig potentieel net oppervlakkiger maakt. We zien er eerder een Guy Ritchie in dan een Tarkovsky.

Nirvana denkt nog meer essentie te bieden onder zijn pseudo-artistieke verpakking. De film wil ook een bespiegeling zijn over vrije wil, het al dan niet beleven van de werkelijkheid of het ontsnappen daaraan. Tja, dat zou wel eens kunnen maar wij zagen toch vooral Russische lelijkaards die elkaar het leven moeilijk maken. Desondanks kent Nirvana aangename momenten, vol extremiteiten. Op de soundtrack staan navenant de meest uiteenlopende genres - van techno tot klassiek - en ook dat heeft effect. Maar om een daadwerkelijke en krachtige analyse te maken van een generatie die opgroeit in een ontwricht land, zal Voloshin nog wat meer boterhammen moeten eten.

Sven De Schutter Helemaal (niet) akkoord? Lees de