Nebraska

Genre: Komedie | Duur: 1u55 | Release: 0 - | Land: VS | Regie: Alexander Payne | Cast: Bruce Dern, Will Forte, June Squibb

Alexander Payne koestert duidelijk een liefde voor road movies. Zijn films zijn echter meer dan dat, aangezien het telkens draait om ontredderde zielen die eigenlijk op zoek zijn naar een innerlijke waarheid. Zo veroverde Warren Schmidt – een sublieme vertolking door Jack Nicholson - eerder al onze K.U.T-hartjes in het steengoede About Schmidt. Maar met Sideways wist Payne pas echt een diepe indruk achter te laten. Na het ietwat minder memorabele The Descendants keerde de cineast terug naar zijn geboortestaat Nebraska om er wellicht zijn meest minimalistische film te draaien.

Slenterend langs een drukke autostrade, zo zien we Woody Grant vanuit de verte naderen terwijl een opmerkzame agent hem vriendelijk stopt. Dit beginbeeld staat ons wellicht voorgoed op het netvlies gebrand. Zijn doel? U kent het wel, zo’n brief met in koeien van letters “U hebt een miljoen dollar gewonnen!”, met daaronder in kleine lettertjes een nauwkeurige omschrijving die uw oorspronkelijke scepticisme bevestigt. Maar de goedgelovige Woody is vastberaden om zijn buit op te claimen zodat hij er een pick-up truck en compressor mee kan aanschaffen. Nadat zijn zoon David hem al enkele keren van de weg heeft moeten plukken om hem bij zinnen te brengen, besluit David zijn vader toch naar Nebraska te rijden en diens fantasietje te gunnen. Onderweg maken ze een tussenstop in het geboortedorp van Woody. Zo komt David al snel meer te weten over het verleden van zijn ouders.

Nebraska geeft een erg sombere kant van de Amerikaanse Midwest weer. Payne bezit echter de nodige maturiteit om dit alles op een sobere manier te tonen. Zo zien we dat de levensstandaard er niet bepaald hoog ligt en dat de dichtstbijzijnde karaokebar al snel the place to be lijkt om er een stevige dosis alcohol te consumeren. Zo ook voor Woody, die zowat zijn hele leven met een fles drank doorbracht. We krijgen continu suggestieve indrukken van wat voor een moeilijk leven David’s ouders hebben geleid en hoe dit hun relatie heeft beïnvloed. Maar de film is vooral ook erg grappig. De kracht van de humor zit vooral in droge situaties en sterke dialogen. Met momenten lijkt het zelfs alsof de cineast naar het Belgische Aaltra heeft gekeken, een hilarische film met een gelijkaardige humor en beeldvoering.

Visueel is dit veruit de meeste gedurfde film die Payne heeft gemaakt. Niet alleen koos hij ervoor de gehele film in zinderend zwart-wit te draaien, ook laat hij shots soms lang aanhouden en kiest hij af en toe voor onconventionele beeldcomposities die zeer doeltreffend werken. Ook de beelden van de desolate landschappen ademen een zekere tristesse uit die de juiste sfeer voor het verhaal creëert. Daar draagt de minimalistische soundtrack enkel extra bij.

Dat de regisseur net zoals in Sideways niet heeft gekozen voor een sterrencast komt de film enkel ten goede. Bruce Dern, die de laatste jaren vooral te zien was in kleine rollen, zet hier een prachtrol neer als de afwezige maar koppige Woody. Hij heeft weinig dialoog maar weet perfect hoe hij simpelweg moet zijn. Naast Dern kreeg ook June Squibb terecht een Oscarnominatie voor haar rol als moeder die de ene na de andere botte uitspraak doet. Will Forte weet na zijn carrière als komiek zijn rol met de nodige portie dramatiek overtuigend neer te zetten.

Het scenario werd deze keer niet door Payne zelf geschreven maar wel door de onbekende Bob Nelson. Toch bewijst de regisseur zich met Nebraska opnieuw als een filmmaker die het beste kan halen uit zijn acteurs en het ijzersterke scenario. Hij heeft geleerd om nog meer uit de kracht van subtiliteit te putten en ook op visueel vlak heeft hij zich geheel overtroffen. Hollywoodregisseurs die blijven experimenteren, dat kunnen we enkel maar toejuichen.